کاشان فردا – محسن حساممظاهری پژوهشگر مطالعات اجتماعی شیعه، و همفکرانش مهدی مسائلی و شرفالدین از ابداع مناسبتهای مقدس شیعی، و حمایت کانونهای رسمی و بویژه صداوسیما از اینگونه مناسبتها انتقاد کرده و آن را در تعارض با سنت و سیره ائمه شیعه قلمداد نمودهاند.
قطعا به لحاظ دینی، اینگونه ابداعات خطرات درازمدتی برای گفتمان شیعه دارد. از جهت دیگر اما مسلمانی که میخواهد در چنین فضایی زندگی مسالمتآمیز و توام با احترام متقابل داشته باشد، همچون کسی است که در میدان مین زندگی میکند، زیرا با هر بیاحتیاطی تابویی را شکسته و امتیازی منفی به پایش نوشته میشود، زیرا در ایام مناسبتی که عموما مربوط به شهادت و رحلت ائمه و وابستگان به آنهاست، انجام اموری که در شرایط عادی مباح تلقی میشود، ناروا و ناپسند است.
نمونه بارز آن برگزاری مراسم ازدواج و ملحقات آن است که شامل چند مجلس ضروری عرفی است.
حال فرض کنید اگر بیشتر ایام سال مربوط به مناسبتهای مذهبی باشد، اینگونه مراسم که در مواقعی انجام آن ضرورت دارد، چهقدر در محدودیت است؟
از طرف دیگر برای شهروندی که مشغول امور روزمره در شهرهای مذهبی است، چهقدر تشخیص این ایام سخت است و از کثرت روزهای تابویی سردرگم میشود.
وقتی فعالیتهای عادی دائم دستخوش تابوهای مداوم و پیدرپی شد، شهروند جامعه دینی سردرگم شده و به سختی قادر خواهد بود شرایط و حرکت بر مدار عرف مذهبی که هر روز از آن باغ بری میرسد را جامه عمل بپوشاند.
پس زندگی در چنین جامعهای برای شهروند عادی جامعه مانند عبور از میدان مین است زیرا باید دائم در حال رصد باشد تا بهخاطر رفتاری مباح، مورد شماتت قرار نگیرد و یا برنامهریزیهای معمول سالانهاش دستخوش تغییر نشود.
این فشار روانی و عصبی است که باید یک شهروند در شهرهای سنتی و مذهبی تحمل کند، بویژه وقتی بداند که این تابوها ربطی به قرآن و سنت و سیره معصومین ندارد.
محمد مشهدینوشآبادی
کانال پی آواز حقیقت با اندکی تلخیص