سید علی نصر پدر تئاتر نوین ایران
کاشان فردا – سید علی نصر پدر تئاتر نوین ایران.
تئاتر مدرن اروپایی در زمان ناصرالدین‌شاه پا به این دیار گذاشت. شاید تا پیش از سفرهای سه‌گانه‌ی این چهارمین پادشاه خاندان قاجار، تئاتر ایران چیزی جز تعزیه و نمایش‌های کوچه‌بازاری نبود. روحوضی نمونه‌ای از تئاتر ایران تا پیش از ناصرالدین‌شاه بود. چیزی که در کارهای دلقک مشهور عصر ناصری، کریم شیره‌ای متبلور بود.
کریم شیره‌ای از رعایت بسیاری از آداب در دربار معاف بود و می‌توانست هر چه می‌خواهد بگوید و شاه از این بداهه‌گویی‌های کریم شیره‌ای دچار مسرت می‌شد.
پس از سفر ناصرالدین‌شاه به فرنگ و دیدارش از سالن‌های تئاتر و اپراها، این هنر شاه را مفتون خویش ساخت. او پس از بازگشت از سفر اروپا، دستور داد سالنی برای تئاتر در تهران ساخته شود تا نمایش‌هایی مانند آن‌چه او در بلاد فرنگ دیده بود، در آن اجرا شود.
و این‌چنین شد که ناصرالدین‌شاه نخستین کسی بود که به شکل‌گیری تئاتر در ایران کمک کرد. تئاترهای متعددی در این دوره پدید آمد و هنرپیشه‌هایی نیز پرورش یافتند. نخستین این‌ها تئاتر فرهنگ بود که در عمارت مسعودیه به نمایش در می‌آمد.
عمارت مسعودیه در میدان بهارستان واقع شده بود که به دستور مسعود میرزا مشهور به ظل‌السلطان، فرزند ناصرالدین‌شاه در زمینی به وسعت ۴ هزار مترمربع ساخته شده بود که بعدها وزارت فرهنگ شد.
سید علی نصر کسی که به او لقب پدر تئاتر ایران داده‌اند نیز از همین‌جا برآمد. سیدعلی نصر سیاست‌مدار، نمایش‌نامه‌نویس و نویسنده و مترجم بود. او فرزند نصرالاطباء کاشانی بود که در سال ۱۲۷۴ در تهران دیده به جهان گشود.
او تحصیلات خود را در مدارس شرف، علمیه و آلیانس فرانسه به پایان رساند و بعدها به معلمی زبان فرانسه و هم‌چنین ریاضی در همان مدرسه منصوب شد.
نصر پست‌های دولتی بسیاری گرفت. در ۱۳۱۵ به حکم‌رانی مازنداران رسید و حدود سه سال در مازنداران استان‌دار بود. در ۱۳۱۸ به معاونت علی منصور، وزیر پیشه و هنر برگزیده شد و زمانی که منصور نخست‌وزیر شد، نصر کفالت وزارت پیشه و هنر را عهده‌دار شد.
پس از شهریور ۱۳۲۰ مدتی به معاونت وزارت کشور برگزیده شد. در ۱۳۲۵ در یکی از کابینه‌های احمد قوام وزیر پست و تلگراف شد و هم‌چنین سفیر کبیر ایران در چین و هند و نیز نماینده‌ی ایران در سازمان ملل. او برای آموختن تئاتر به اروپا رفت و پس از بازگشت از این سفر کمدی ایران را به سبک تئاتر اروپایی تاسیس کرد.
نصر برای بسط تئاتر در ایران هنرستان ِ هنرپیشگی را نیز بنیان نهاد و اساسا این تلاش‌های مجدانه‌ی نصر سبب شد که به درستی او را پدر تئاتر ایران لقب دهند. وی در ۲۶ بهمن ۱۳۴۰ درگذشت.
منبع: کانال کاشان قدیم با اندکی تغییر
کاشان فردا را در اینستاگرام دنبال کنیم: https://www.instagram.com/kashanefarda.ir
کاشان فردا را در تلگرام دنبال کنیم: https://t.me/Kashanefarda
