صبر را از نو بیاموزیم/ ۶ تکنیک برای پرورش صبر
کاشان فردا – همه ما صبوربودن را می‌ستاییم و حتی به یکدیگر توصیه می‌کنیم؛ اما وقتی چراغ راهنمایی سبز می‌شود و ماشین جلویی ۳۰ ثانیه دیرتر حرکت کند، غُر می‌زنیم که چقدر لفتش می‌دهد.
اگر در سوپرمارکت فردی با صندوقدار خوش‌وبش کند یا لطیفه‌ای برایش بگوید عصبانی می‌شویم که خرید ما دیر شده است.
چند بار زمانی که شماره دوستی را گرفته‌ایم و ۳ بار بیشتر بوق خورده، تماس را قطع کرده‌ایم؟ وقتی وب‌سایت موردنظرمان دیر بالا می‌آید، چقدر بدوبیراه گفته‌ایم؟
وقتی در صف صبحگاهی نان بربری بیشتر از چند دقیقه معطل شده‌ایم، از خیر بربری گذشته و یک بسته لواش از سوپری خریده‌ایم؟ وقتی قصد کاهش وزن داشته‌ایم به‌جای رعایت ۶ ماهه رژیم ساده غذایی و ورزش روزانه به سراغ قرص‌هایی رفته‌ایم که ۳ روزه لاغر می‌کنند؟
این‌ها نمونه‌هایی از عادت‌های روزمره ما در مواجهه با مسائل و چالش‌هاست: همه به دنبال راه‌حل “فوری” و “همین حالا” هستیم و یادمان رفته که ارزشمندترین چیزهای زندگی زمان، صبر و انتظار لازم دارد: موفقیت تحصیلی و شغلی، تولد بچه و بزرگ‌شدن فرزندان، پا گرفتن کسب‌وکار، دوران بهبود و نقاهت پس از بیماری، پختن غذایی لذیذ و اصلاً خود زندگی.
این‌گونه است که صبر و انتظار کشیدن به چالشی برای اکثر ما تبدیل‌شده است، ما توانایی تحمل انتظار، تأخیر و صبر کردن را ازدست‌داده‌ایم برای همین در مواجهه با شرایط دشوار یا ناامیدکننده که انتظار و صبر می‌طلبد، شکننده هستیم.
چه نیازی به صبر هست؟
کلمه صبر (patience) از واژه لاتین pati گرفته‌شده استکه به معنی تحمل رنج است. نیازی به گفتن نیست که رسیدن به صبر آسان نیست و در دنیای “فوری”شدهٔ امروز، پیشرفت‌های فن‌آوری به ما این امکان را داده‌اند که تقریباً بلافاصله چیزی را که می‌خواهیم، تجربه و مصرف کنیم. در چنین شرایطی آیا لازم است دیگر صبور باشیم؟
اگر بخواهیم به اهداف خود برسیم، روابط موفقی داشته باشیم و به آرامش درونی دست‌یابیم، جواب بله است.
هر چیزی که ارزش و اهمیت دارد، نمی‌تواند فوراً اتفاق بیفتد، بنابراین حتی در این روزگار، صبر یک فضیلت است که باید از نو بیاموزیم.
بیشتر بخوانیم:
+ چگونه بر اعصاب خود مسلط باشیم
مزایای توسعهٔ صبر
در یک دهه اخیر مطالعات علمی زیادی در مورد تأثیرات صبر بر سلامت و شادابی، بهبود بیماری، مدیریت بنگاه‌داری و کسب و کار انجام‌شده است. نتایج این مطالعات مزایای زیر را برای صبور بودن و توسعهٔ صبر اثبات کرده‌اند:
۱. صبر استرس را کاهش می‌دهد و ما را به فردی شادتر و سالم‌تر تبدیل می‌کند. وقتی صبر می‌آموزیم و تمرین می‌کنیم کمتر دچار استرس و عصبانیت می‌شویم و بیشتر بر احساسات خود کنترل داریم. فرد صبور در موقعیت بهتری برای مقابله با شرایط قرار دارد. این امر باعث افزایش سلامت جسمی و طول عمر می‌شود.
۲. وقتی صبور هستیم، وقت بیشتری به ارزیابی وضعیت اختصاص داده، تصویر بزرگ‌تری از نتایج را مشاهده می‌کنیم و تمام جوانب مثبت و منفی را می‌سنجیم. بدین ترتیب شانس اشتباه را کاهش می‌دهیم، زیرا در تصمیم‌گیری عجله نمی‌کنیم. وقت گذاشتن برای حل مشکل مستلزم صبر و تفکر است.
۳. صبر به افزایش درک، همدلی و شفقت کمک می‌کند. وقتی خودتان صبور هستید، به‌طور خودکار بیشتر دیگران را درک می‌کنید و با آن‌ها همدلی و دلسوزی نشان می‌دهید. افراد صبور زمان بیشتری را برای غلبه بر موانع ارتباط بین فردی می‌گذراند تا درک بیشتری از دیگران داشته باشند. این باعث می‌شود روابط بهتر و کامل‌تری با همسران، دوستان، کودکان و کارفرمایان برقرار شود.
۴. صبر به ما کمک می‌کند تا روند رشد را درک کنیم. همان‌طور که در ابتدا ذکر شد، هر چیزی ارزشمندی نیاز دارد تا برای رسیدن به آن زمان بگذارید و تلاش کنید. همان‌طور که یک ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید: “روم در یک روز ساخته نشده است.” بنابراین هرگونه برنامه‌ریزی، رشد، ارزیابی و اندازه‌گیری زمان می‌برد و زمان بردن نیازمند صبر است.
بیشتر بخوانیم
+ استرس دست دوم چیست
تکنیک‌هایی برای پرورش صبر
در ادامه چند استراتژی پیشنهادشده توسط سارا اشتگر محقق دانشگاه بیلور ارائه شده است.
۱. وضعیت را تغییر دهیم: احساس بی‌تاب‌بودن فقط یک واکنش عاطفی خودکار نیست. بی‌تابی شامل افکار و عقاید آگاهانه نیز می‌شود. اگر همکار ما درآمدن به جلسه تأخیر داشت، ما می‌توانیم در مورد این بی‌احترامی غُر بزنیم، یا آن ۱۵دقیقه اضافی را به فرصتی برای مطالعه تبدیل کنیم. صبر با کنترل ما در ارتباط است و تلاش آگاهانه ما برای تنظیم احساساتمان می‌تواند در تربیت خودکنترلی به ما کمک کند.
۲. ذهن آگاهی را تمرین کنیم: کریستین کارتر GGSC برای پرورش صبر تمرین ذهن آگاهی را توصیه می کند: نفس کشیدن عمیق و توجه به احساسات ناخوشایندی که در آن لحظه دارید می‌تواند به شما کمک کند با صبر بیشتری به مشکلات و مسائل پیش‌آمده پاسخ دهید.
۳. قدردانی کنیم: در مطالعهٔ دیگری، بزرگ‌سالانی که عادت سپاس‌گزاری داشتند، تحمل تأخیر و صبر بیشتری داشتند. اگر به خاطر آنچه امروز داریم سپاس‌گزار باشیم، از انتظار کشیدن برای چیزهای بیشتر و شرایط بهتر خسته نمی‌شویم. ما با قدردانی از دیگران طاقت و تحمل خود را برای صبرکردن و رضایت‌مندی از تأخیر افزایش می‌دهیم.
۴. توقف کنیم: هر وقت که احساس کردیم تمایل داریم که با عجله همه‌چیز را سریع پیش ببریم، یا می‌خواهیم بلافاصله کارها را انجام دهیم و نمی‌توانیم منتظر بمانیم تا کارها مسیر طبیعی خود را ادامه دهند؛ به خود دستور ایست بدهیم و توقف کنیم.
قبل از اقدام به کار یا تصمیم به حرکتی، چند نفس عمیق بکشیم. به‌عنوان‌مثال، اگر در یک سوپرمارکت و یا در ترافیک سنگین قرار داریم، تصمیم بگیریم که مکث کنیم و هیچ کاری نکنیم. در این مواقع برخی کارهای دیگر را انجام دهیم، به رادیو گوش دهیم، یا فقط از تماشای قفسه‌ها و خریداران سوپرمارکت لذت ببریم. یادمان باشد بی‌تاب بودن باعث نمی‌شود کارها سریع‌تر پیش بروند، بنابراین گاهی بهترین کار، هیچ کاری نکردن است.
۵ . تأخیرِ با رضایت را تمرین کنیم: پرورش صبر می‌تواند با بالا بردن ظرفیت تحمل ما در انتظار کشیدن توسعه پیدا کند. ایجاد انتظار آگاهانه یا تأخیر با رضایت بهترین تمرینی است که در طول روز می‌توانیم در موقعیت‌های مختلف انجام دهیم. وقتی نوبت ما در نانوایی/ عابر بانک/پای صندوق خرید/ سلف‌سرویس محل کار/ صف اتوبوس/ کشیدن بشقاب سر میز غذا و … است نوبتمان را با لبخند و رضایت به نفر بعد از خود بدهیم.
۶. قبل از صحبت کردن فکر کنیم: بعضی مواقع اولین فکری را که به ذهنمان خطور می‌کند بدون در نظر گرفتن عواقب آن بیان می‌کنیم. اگر قبل از حرف زدن، مکث کنیم و آنچه را می‌خواهیم بگوییم مزه مزه کنیم، می‌توانیم از صدمه زدن یا توهین به دیگران جلوگیری کنیم. توصیه من این است که با خود قرار بگذاریم هنگام صحبت کردن با گفتن کُد “بعدی” آنچه را می‌خواهیم بگوییم به لحظه بعد موکول کنیم.
سید محمدمهدی شهیدی – سواد زندگی
