کاشان فردا – «در کاشان کتابخانهی به معنای واقعی، نداریم» این جمله را کسی مطرح میکند که در انتخاب کاشان به عنوان پایتخت کتاب نقش اساسی داشته است.
سه روز پس از پایان هفته کتاب و کتابخوانی با «مصطفی جوادی» رئیس پیشین اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره وضعیت مطالعه در این شهرستان گفتوگو کردیم.
جوادی دو سال پس از انتخاب کاشان به عنوان پایتخت کتاب ایران گفت سخن منتقدانش که میگفتند این عنوان نمیتواند به توسعه فرهنگ مطالعه کمک کند، محقق شده است.
رئیس سابق اداره فرهنگ و ارشاد کاشان در پاسخ به این سوال که: آیا قبول دارید که بعد از گذشت چند سال از پایتخت کتاب بودن کاشان این تنها یک عنوان بوده است؟ گفت: انتظار این بود که زمانی که کاشان پایتخت کتاب شد، برنامههای کتاب و کتابخوانی بیشتر شده و به فرهنگ مطالعه کمک کند اما بعضی مدیریت و جابهجاییها در حوزههای مختلف سبب شد که چنین اتفاقی نیفتد و ناچارا باید بپذیریم که پایتخت کتاب برای کاشان تنها یک عنوان بوده است.
او همچنین وضعیت بیشتر شهرهایی که منتخب پایتخت کتاب بودند را شبیه کاشان توصیف کرد و گفت همهی این شهرها پس از دریافت این عنوان چراغ فعالیتشان به خاموشی گرایید.
او تنها نیشابور را از این قائده مستثنی دانست که توانسته چند سالی را تحت عنوان پایتخت کتاب به فعالیتهای خود در این حوزه با همان انرژی سابق ادامه دهد.
جوادی در پاسخ به انتقاد برخی منتقدان که طرح پایتخت کتاب را یک حرکت نمایشی و شعاری میدانستند که نمیتواند سرانه مطالعه را افزایش دهد گفت: تلاش ما بر این بوده که فرهنگ کتابخوانی را از پایه بازسازی کنیم. این موضوع را از مدارس هم شروع کردیم. چندین صبحگاه کتاب در مدارس ما برگزار شد، اما متاسفانه این روند ادامه پیدا نکرد.
رئیس پیشین اداره ارشاد کاشان افزود: اگر همان انگیزه و شور حال ابتدای کار بود و بخش خصوصی و آموزش و پرورش روند حمایتی خود را ادامه میدادند، به وضعیت کنونی دچار نمیشدیم و سرانه مطالعه پایینی نداشتیم و از پایتخت کتاب بیشتر از عنوانش برایمان میماند.
وی در توصیف وضعیت کتاب و کتابخوانی در کاشان گفت: ما به معنای واقعی در کاشان کتابخانه نداریم. در این شهرستان بزرگ، یک کتابخانه مرکزی مطابق با استانداردهای بینالمللی نداریم. در کاشان یک میلیون کتاب و هزار متر فضای کتابخانهای کم داریم.
رئیس پیشین اداره ارشاد وضعیت مطالعه را در کاشان با بقیهی شهرهای ایران «در یک محدوده و حتی پایینتر» دانست و گفت: البته با توجه به ظرفیت و پیشینهای که کاشان دارد باید سرانه مطالعهی بالاتری داشته باشد.
جوادی تصریح کرد: بخشی از جامعه و مسئولان هنوز به این درک نرسیدهاند که ضعفی که امروز در فرهنگ عمومی داریم، به سرانه مطالعه پایین برمیگردد. کسی که اهل مطالعه باشد کمتر به خاطر فساد و ارتکاب جرم به زندان راه پیدا میکند.
وی با اشاره به افزایش نشر کتاب در کشورهای اروپایی در ایام کرونا گفت: وضعیت ایران را با وضعیت کشورهای اروپایی مقایسه کنید. در این کشورها نشر کتاب در ایام کرونا افزایش یافته است اما ناشران و کتابفروشیهای ما در همین ایام با رکود روبهرو هستند. این نشان میدهد که جامعه اقبالی به مطالعه ندارد.
جوادی با اشاره به بیتوجهی به کتاب و کتابخوانی در فرهنگ عمومی جامعه افزود: در کشورهای پیشرفته، در طراحی منزل، کتابخانه هم لحاظ میشود اما در کشور ما مهندسان و طراحان برای همه وسائل مکان مشخص میکنند به جز کتابخانه.
کاشان فردا را در اینستاگرام دنبال کنیم: https://www.instagram.com/kashanefarda.ir