کاشان فردا – در سالگرد درگذشت استاد نامدار شعر معاصر شهریار عزیز، وظیفهاست با چند نکته به ایشان احترام کنیم و روش و منش شاعرانهاش را بستاییم.
میدانیم که شهریار تقریبا نخستین شاعر فارسی زبان است که معشوق در شعرش، نمادین و رمزگونه و قابل تاویل نیست؛ ما از حضور و نقش معشوق در شعر بزرگانی چون سعدی و حافظ و … خبر نداریم و اگر اثری از عشق و معشوق در شعر اینان هست، نشانی از معشوقی خاص البته در میان نیست اما شهریار به واقع به سبب صداقت و صمیمیت ذاتیاش و به دلیل احترامنهادن به معشوق خاص و مخصوص خود، شعر را برای او و به نام او سروده است.
اکنون پس از ربع قرن معلمی، اعتراف میکنم که جوانانی که سال ها پیش شرح عشق معصومانه شهریار را در کلاسهای ادبی میشنیدند، جای خود را به کسانی دادهاند که وقتی از به پای کسی نشستن و سوختن و گریستن برای فقط و فقط یکنفر سخن به میان میآید و شهریار مثال زده میشود، چشم در چشم تو را نگاه میکنند و شاید با خود چیزی میگویند که ناگفتنش اولی!
اما شعر عاشقانه شهریار تا وقتی زنده است که عشق را با وفا و هجران و انتظار و اشک و شوق تفسیر میکنند.
همه آنها که از سر دیوار دوستی به بامهای دیگر پریدهاند، در بازگشت اقرار کردهاند که راه و رسم عشقبازی در روزگار ما همان است که شهریار گفتهاست.
هنر بزرگ شهریار آن است که همه مضامین عاشقانه شعر امثال سعدی را به کردار صادقانه تعبیر و تاویل کردهاست که این خود ضمانتیاست برای ماندگاری و پسندیدهشدن شهریار و شعرش.
شهریار نمایشی از تلفیق اخلاق و عشق را در غزل به نمود رسانیدهاست که البته کار هرکسی نیست.
همه آنها که اکنون جوان هم نیستند، از جوانیکردنهای شهریار لذت میبرند و با خود میگویند ایکاش برخی جوانان امروز هم اینگونه باعشق زیستن را با گریستن و ماندن تجربه میکردند، آنگاه در هیچ اندوه عاشقانه بوی نفرت و خیانت اینچنین جان را نمیآزرد. (البته روشن است که ماهیت عشق و قداست آن به گونهای است که همیشه روزگاران عاشقان راستین و وفادار کم نیستند)
گرامیداشت شهریار؛ ارج نهادن به دوستی و مهر است. دوستیای که از شوق به جنس مخالف آغاز میشود و تا احترامِ پارسامندانه و ارادت به همای رحمت و شهید کربلا ادامه مییابد.
این هم که از میان انبوه مدایح و نصایح شاعر، همین عشقورزیها برجسته و تاثیرگذار است، اجر صبری است که شاعر دلسوخته و عاشق اکنون بدان رسیده است.
عبدالرضا مدرسزاده – پژواک روشنگری
از این نویسنده:
+ حسین (ع) و امر به معروف میان چادرها و چادریها