کاشان فردا – کاشان با ۷ هزار سال قدمت، خاستگاه بسیاری از هنرها است. در میان همهی هنرها، نمایش بنا به غالببودن باورهای ایدئولوژیک، همواره در این شهر مغفول مانده است.
جشنوارههایی مثل فستیوال تئاتر مهر اگر چه روزنهای به نمایش باز میکنند، اما مقطعی هستند و متأسفانه همچنان مخاطبانشان محدود به خواص و علاقهمندان این حوزه است و عامه مردم از کنارش میگذرند.
هدف این مطلب نقد و پرداختن به کَمّوکِیف جشنوارهها نیست، بلکه بیان ضرورت وجود جشنوارهها در شهر است.
جشنواره آئینی و سنتی گشایشی باید باشد بین مردم و تئاتر. آئینها همواره برآمده از دل تاریخ و فرهنگ مردمان جهان بودهاند. انسان با آئین توانسته زندگی خود را بیان کند. آئینها هستند که شهر را تعریف میکنند و میسازند. زمانی که آئینها و نمایشها به شهر میآیند، همدلی میان مردم و نمایش را بوجود میآورند.
اجرای آئین در بافت تاریخی، فقط زندهکردن زندگی پیشینیان نیست، بلکه ساخت آداب اجتماعی و فرهنگ انسانمدار است. کاشان به عنوان شهر تاریخی برای حفظ قدمت و تاریخ خود، نیاز به نمایش و آئین دارد. همانطور که آئینهای مذهبی برگزار میشوند، آئینهای مربوط به نوروز و دیگر اتفاقها هم باید اجرا شوند. تنوع این آئینها و نمایشها به شرط رویکرد اجرایی مدرن باعث زندهماندن تاریخ و تمدن شهر هستند.
نمایش ایرانی همچنین باعث زندهشدن بخشی از هنر و ادبیات ایران میشود که متأسفانه در مدرسه به کودکان آموزش نمیدهند. حضور جشنواره میتواند سازندهتر باشد، اگر فرصت و سرمایه به گروههای اجرایی اختصاص یابد و تا برپایی جشنوارهی بعدی در همان مکانها نمایش تمرین و اجرا کنند.
استفاده از مکانهای تاریخی صرفاً در دورهی جشنواره میتواند خطرناک باشد، چرا که به راحتی فراموش میشوند. بهترین راه برای فراموشنشدن تداوم است.
بافت تاریخی کاشان اگر درون خود آئین و فرهنگ و هنر تولید نکند، به سهولت کارکرد مصرفی پیدا میکند و از گود خارج میشود.
به امید روزی که آئینهای مذهبی شکل درست و تفکرآمیز خود را بازیابند و در کنار آئینها و نمایشهای ایرانی شهر و فرهنگ مردمان را اعتلا بخشند.
سارا آقابزرگیزاه – کاشان آنلاین