کاشانه اتاق شیشه‌ای می‌خواهد
کاشان فردا – خبرها از عدم تصویب بودجه برای برنامه کاشانه در سال آینده در شورا حکایت می‌کند. این برنامه بعنوان رسانه تصویری شهرداری کاشان از سال ۹۳ تولید می‌شود و همواره با سوالات و ابهامات زیادی از نحوه تولید، میزان بودجه، مخاطب و تاثیر آن مواجه بوده است.
چند ماه پس از انتخاب «محمد ناظم رضوی» به عنوان شهردار کاشان، در شورای شهر دوره چهارم در بازدیدی که از مرکز صداوسیمای شهرستان کاشان داشت، طرح پیشنهادی برنامه تلویزیونی با عنوان “کاشانه” به وی معرفی شده که با استقبال وی همراه می‌شود. پس از آن با دعوت سینماگران و برنامه سازان کاشانی درباره تصمیم‌گیری و مشورت درباره چگونگی ساخت آن جلسه‌ای برگزار می‌شود که با توجه به شرایط سختی برای تولید این برنامه امکان رقابت و حضور اکثر افراد دعوت‌شده گرفته می‌شود.
بالاخره در دهم مهر ۹۳ و در حاشیه همایش حماسه اردهال ابتدا این برنامه با عنوان «استودیوی گردشگری» و با حضور «رسول زرگرپور» استاندار اصفهان در خانه تاریخی طباطبایی‌ها آغاز به کار می‌کند. شهردار کاشان در حاشیه مراسم، اعتبار راه‌اندازی این استودیو را ۳۰۰ میلیون تومان ذکر می‌کند. با آغاز این برنامه پس از گذشت چهار ماه آگهی مناقصه برنامه تلویزیونی کاشانه در تاریخ ۲۵ دی‌ماه منتشر می‌شود که عوامل تولیدی برنامه استودیو گردشگری برنده می‌شوند.
در ۸ شهریورماه استودیوی کاشانه با حضور استاندار در مساحت ۱۲۰ مترمربع با هزینه ۴۰۰ میلیون تومان در فرهنگ‌سرای مهر به منظور ضبط و تولید برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در این شهرستان به بهره‌برداری می‌رسد.
این برنامه تلویزیونی ابتدا توانست به‌دلیل تازگی، ویژگی‌های تصویری و همگانی‌نشدن استفاده از فضای مجازی، مورد استقبال شهروندان قرار بگیرد. ولی خیلی زود با توجه به نوع تولید محتوای برنامه، نداشتن رویکرد مشخص، دوربودن از اخبار روز در عرصه‌های شهری، اجتماعی، ورزشی و فرهنگی و توجه بیش از حد به مجموعه شهرداری کاشان، در بین اهالی رسانه بیشتر به برنامه بلدیه تا کاشان شناخته شود و مخاطبان خود را به مرور از دست بدهد.
واگذاری بدون آگهی مناقصه عمومی
پس از گذشت یک سال دیگر خبری از اطلاع‌رسانی از انتشار آگهی مناقصه به صورت عمومی نبود یا اگر هم بوده آنچنان بی‌سروصدا بوده که تنها عوامل برنامه و برخی مدیران شهرداری از آن خبر داشته‌اند تا بر این اساس گروه‌ها و افراد دیگری که ایده‌های بهتری برای تولید محتوای برنامه داشته‌اند، نتوانند به طور قانونی وارد تشریفات اداری شرکت در مناقصات بشوند.
تولید این برنامه تلویزیونی با همان‌تیم شروع‌کننده تا پایان دوره مدیریت ناظم رضوی ادامه داشت. با توجه به انتخابات ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۹۶ و شکست تیم منتسب به شهردار قبلی، یکی از انتظارات موجود شفاف‌سازی درباره شرایط تولید، بودجه و اطلاع‌رسانی عمومی درباره مناقصه و تغییر در رویکرد تولید محتوا بود. ولی با توجه به شواهد موجود در همان ایام پس از انتخابات مناقصه جدید این برنامه در ماه‌های آخر مسولیت ناظم‌رضوی در سمت شهردار کاشان برگزار می‌شود و منتظر آغاز به کار شورای دوره پنجم و تصمیم‌گیری درباره آن نمی‌شوند تا شائبه ترک تشریفات اداری این مناقضه نیز به وجود بیاید.
کاشانه در دوره پنجم شورای شهر کاشان
با آغاز به کار شورای دوره پنجم و انتخاب «سعید ابریشمی‌راد» بعنوان شهردار کاشان، همچنان ابهامات درباره این برنامه وجود داشت. ۲۰ آبان‌ماه ۹۶ در شانزدهمین نشست علنی شورای شهر «مجید شمس» رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر در گزارشی اعلام کرد: طبق لایحه شهرداری کاشان و با نظرات «سعید عطایی‌شاد» مشاور اجتماعی و فرهنگی شهردار، تصمیم بر این شد که برنامه تلویزیونی کاشانه با اعتبار ۵۰۰ میلیون تومان به مدت یک سال دیگر فعالیت کند. پس از آن در قسمت‌های بعدی این برنامه نام عطایی‌شاد به عنوان دبیر سیاست‌گذاری درج می‌شود.
ابریشمی راد، شهردار کاشان در اسفندماه ۹۶ و در جلسه علنی شورا برای تصویب بودجه سال ۹۷ درباره این برنامه می‌گوید: قبل از مسئولیت من ۱۳ برنامه آن بدون قرارداد تولید شده‌بود و قیمت امسال مانند سال ۹۴ منعقدشد که این با قرارداد سالانه ۵۰۰ میلیون تومان برای تولید، ۲۰۰ میلیون تومان برای حق پخش صداوسیما و ۴۵۰ میلیون تومان بدهی از سال‌های قبل دارد.
باتوجه به صحبت‌های شهردار، این سوال پیش می‌آید چرا در لایحه شهرداری کاشان مصوب در کمیسیون فرهنگی ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار بوده، ولی ۲۰۰ میلیون حق پخش مرکز صداوسیمای اصفهان به آن ذکر نشده‌است؟ با این رقم باید ۷۰۰ میلیون تومان به اعضا شورا اعلام می‌شده است که در این میان استفاده رایگان از استودیو چند صد میلیونی کاشانه که در مالکیت شهرداری است را هم می‌توان اضافه کرد.
نکته دیگر این است، شهردار به اعضای شورا می‌گوید قیمت امسال مانند سال ۹۴ منعقد شده، ولی در نشست خبری تیر ماه ۹۷ در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره این برنامه تلویریونی بدون ذکر ارقام تولید و حق پخش و بدهی‌هایش می گوید: در دوره شهردار پیشین هزینه هر دقیقه پخش برنامه کاشانه از سیمای مرکز اصفهان ۲۰۰ هزارتومان بود که این رقم هم‌اکنون به یک‌صد‌هزار تومان کاهش یافته است!.
علی هاشمی طاهری، عضو شورای شهر در جلسه تصویب بودجه ۹۷ با بیان اینکه قرارداد برنامه کاشانه باید در شورا بررسی شود، خاطرنشان کرد: در شروع کار برای هر برنامه هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پرداخت می‌شد، الان برای یک‌سال ۵۰۰ میلیون برای تهیه و ۲۰۰ میلیون تومان برای حق پخش پرداخت می‌شود که خیلی گران است و من مخالف آن هستم.
در این جلسه علی‌رسول‌زاده، رئیس شورای شهر درباره این برنامه تلویزیونی می‌گوید. وجود برنامه کاشانه خوب است ولی درباره محتوایش بحث داریم و تاکنون کسی درباره این برنامه به شورا گزارشی نداده است و حتی در این دوره با ارسال نامه‌ای خواستار ارائه یک گزارش جامع برای این برنامه، هزینه‌ها و کارهایش شدیم تا برای این مجموعه چند کارشناس خبره صداوسیما نظرات خود را درباره محتوای کار، قیمت و نحوه کار بدهند و بر اساس آن پیمانکار انتخاب شود.
حواشی مناقصه کاشانه در سال‌جاری
سوالات و انتقادات به محتوای برنامه و اطلاع‌رسانی درباره مناقصه برنامه تلویزیونی برنامه کاشانه ادامه داشت که پنج‌شنبه ۱۸ مردادماه ۹۷ تصویر آگهی مناقصه جدید مندرج در روزنامه در کانال تلگرامی شهرداری کاشان منتشر شد. این آگهی پنج روز قبل در روزنامه سراسری چاپ شده بود که بنابه گفته سرپرستی آن این روزنامه، تنها تعداد محدودی به کاشان می‌آید و بدون عرضه در کیوسک مطبوعاتی، بیشتر به مشتریانی که آگهی در آن چاپ کردند داده می‌شود که این اتفاق این معنا را می‌رساند که در صورت عدم انتشار آن در کانال تلگرامی شهرداری، شاید مانند دوره‌های قبل کسی از آن خبردار نمی‌شد.
درباره شرایط و فرم‌های مناقصه دوره‌های قبلی در شورای چهارم دسترسی برای مطالعه آن وجود ندارد ولی با خواندن مناقصه امسال مواردی دیده می‌شود که شهرداری کاشان، بعنوان کارفرما شرایط سختی را برای شرکت‌کنندگان لحاظ کرده و حتی تا حدودی حقوق برنده مناقصه را نیز تضییع می‌کند.
البته یکی از نکات قابل تاملی که برای شرکت‌کنندگان لحاظ شده این است که «فرد متقاضی شرکت در مناقصه باید سابقه تهیه و تولید برنامه‌های ترکیبی تلویزیون به عنوان مجری طرح که لزوما از سیمای جمهوری اسلامی نیز پخش شده باشد و ارائه نمونه آثار به همراه قرارداد تولید آن برای حضور در مناقصه الزامی است».
این نکته این سوال را پیش می‌آورد که آیا عوامل فعلی و همیشگی این برنامه به عنوان مجری طرح از همان سال اول این شرایط را داشته‌اند؟ و یا اینکه این مورد در سال‌های بعد لحاظ شده تا عملا از شرکت اکثر برنامه‌سازان و فیلم‌سازان کاشانی که هیچ‌گاه از ظرفیت‌های صداوسیما بهره‌ای نداشتند، ممانعت شود؟ و تولید این برنامه به صورت انحصاری در اختیار یک گروه قرار بگیرد؟
سوال مهم دیگر این است در این سال‌ها سهم شهرداری از تصاویر ضبط‌شده، راش‌ها و نسخه‌های اصلی فیلم‌ها چه چیزی بوده است؟ در حالیکه بر اساس قوانین مناقصه امسال که در ۴۰ قسمت ۴۵ دقیقه‌ای می‌باشد، صراحتا بیان شده است که «مجری طرح علاوه بر ارائه فیلم هر قسمت، موظف است یک نسخه راش تصاویر را به کارفرما تحویل دهد. و مجری طرح تنها صاحب حقوق معنوی فیلم می‌باشد و شهرداری کاشان به عنوان کارفرما بعنوان مالک اصلی فیلم حق هرگونه بهره‌برداری را به صلاحیت خود دارد.»
با وجود این اتفاقات در چندساله گذشته سری جدید کاشانه، از ابتدای دی‌ماه ۹۷ آغاز شده است و شهرداری کاشان طی دو نوبت در ۱۴ مرداد۹۷ و ۱۰ مهر‌ما ۹۷ فراخوان این مناقصه را منتشر کرد و متقاضیان در مهلت تعیین شده اسناد مناقصه و پیشنهادهای خود را به مناقصه‌گزار تحویل دادند تا اینکه پاکت پیشنهادها در ۲۲ مهر گشوده شد و بر اساس اخبار یکی از اعضای کمیسیون مناقصه که نماینده شورای شهر می‌باشد، با توجه به برخی اتفاقات از امضای صورت‌جلسه مناقصه امتناع کرده است تا این برنامه بدون قرارداد قانونی توسط همان تیم قبلی تولید شود و یا شهرداری کاشان احتمالا قراردادی کوتاه‌مدت که نیاز به مناقصه قانونی ندارد با عوامل برنامه منعقد کرده است که در این در صورت باید گفته شهرداری بعنوان کارفرما با حذف صورت مسئله مناقصه تلاش می‌کند تا همچنان با تیم قبلی برنامه بعنوان مجری طرح کار کند.
لزوم نگاه کارشناسی شورا به ادامه فعالیت کاشانه
در روزهایی که بودجه سال ۹۸ در صحن علنی شورای شهر بررسی می‌شود، اعضا شورای شهر دوره پنجم می‌توانند با توجه به نقش نظارتی و سیاست‌گذاری خود در هنگام تصویب بودجه درباره ادامه روند تولید این برنامه با سازوکار قانونی یا پایان کار آن تصمیم‌گیری کنند.
ولی آن‌چه که در تصمیم اعضای شورا با توجه به سوالات و ابهامات موجود باید در نظرگرفته شود، این است که هیچ کس با ماهیت برنامه تلویزیونی کاشانه بعنوان یک رسانه تصویری مخالف نبوده و بیشترین سوالات در راستای شفاف‌سازی، تولید محتوا و بررسی دستاوردها و تاثیرگذاری آن در بین مردم با توجه به هزینه‌های بالای آن در چند سال گذشته‌است.
اعضای شورای شهر کاشان می‌توانند برای نخستین‌بار تشکیل یک تیم کارشناسی با حضور افراد متخصص و کاربلد برنامه تلویزیونی کاشانه را از نظر هزینه‌های تولید و میزان افرایش تاثیرگذاری آن در بین شهروندان بررسی کنند تا در صورت تصمیم‌گیری برای ادامه فعالیت آن بتوانند با یک تغییر ساختار و رویکرد مطلوب در تولید محتوا این برنامه با جذب مخاطب نسبت به آگاهی‌بخشی عمومی و افزایش مشارکت‌پذیری شهروندان در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی اقدام شود.
مهدی عرشی
کاشان نیوز
با اندگی تغییر
