«رساله در علم حساب» قوام‌الدین بیدگلی رونمایی شد
کاشان فردا – کتاب «رساله در علم حساب» اثر قوام الدین بیدگلی ریاضیدان قرون نهم و دهم هجری با تصحیح و تحقیق محمدرضا عرشی پژوهشگر کاشانی تاریخ علم در دانشگاه کاشان رونمایی شد.
پروفسور علیرضا اشرفی، محقق و عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان در این مراسم رونمایی اظهار کرد: فرهنگ و تمدن کاشان در رشته ریاضیات و سایر علوم شخصیت‌های بزرگی به جهان علم معرفی کرده است که باید با ایجاد مرکز پژوهشی قوی نسبت به شناسایی دانشمندان گمنام این شهر اقدام کرد.
وی غیاث‌الدین جمشید کاشانی را یکی از دانشمندان تراز نخست جهان در عصر خودش دانست و گفت: کتاب مفتاح‌الحساب این ریاضیدان یکی از استثنایی‌ترین کتاب‌های آموزشی در دنیا است که سال‌ها بعد حکومت عثمانی در سرتاسر قلمرو خود به عنوان کتاب آموزشی استفاده می‌کرد.
استاد دانشگاه کاشان قوام‌الدین بیدگلی صاحب رساله علم حساب را یک شخصیت تاریخی قابل احترام معرفی کرد و افزود: در عصری که نگارش کتاب کار راحتی نبوده است همین که این دانشمند بیدگلی رساله‌ای در علم ریاضی داشته بسیار مهم و قابل تامل است.
اشرفی خاطرنشان کرد: اگر قوام‌الدین بیدگلی قبل از غیاث‌الدین جمشید کاشانی زندگی می‌کرده با توجه به نوشته‌ها و روش مشابه توانسته روی جمشید کاشانی تاثیر بگذارد و اگر هم عصر جمشید کاشانی بوده قطعا یک دانشمند در سطح پایینی نبوده است.
محمدرضا عرشی مصحح و محقق کتاب رساله در علم حساب در این مراسم اظهار کرد: بر اساس قرائن قوام الدین بیدگلی حنفی یکی از ریاضی دانان گمنام ایرانی سده 9 يا 10 هجري قمري است که از زندگی آن اطلاعی در دست نیست ولی رساله ای به زبان فارسی از وی در حساب و هندسه بر جای مانده است.
عرشی با بیان این که نسخه خطی این رساله تک نسخه و منحصربه فرد است، افزود: در هنگام پژوهش های خود به طور اتفاقی چهار سال پیش در مرکز احیای میراث اسلامی قم با این نسخه آشنا شدم که تصمیم به معرفی این دانشمند خطه قدیم کاشان و اثر ریاضی وی گرفتم.
این پژوهشگر تاریخ علم یادآور شد: متن رساله قوام الدین بیدگلی در قسمت تقسیم از روش جدول استفاده شده است که این روش ابداعی غیاث الدین جمیشید کاشانی دانشمند قرن نهم هجری بوده است و این سند مشخص می‌کند قوام‌الدین بیدگلی پس از این تاریخ فعالیت علمی داشته است.
عرشی با بیان این‌که برای تصحیح این رساله از روش قیاسی عمل کرده است، گفت: در این رساله جهت مطابقت نمودن مطالب ریاضیات قدیم به اصطلاحات امروزی و همچنین با هدف استفاده کتاب برای کسانی که آشنایی چندانی با متون ریاضیات قدیم ندارند به زبان امروزش شرح داده شده است.
کتاب «رساله در علم حساب» اثر قوام‌الدین بیدگلی به تصحیح و تحقیق محمدرضا عرشی در ۲۱۲ صفحه، قطع وزیری به قیمت ۳۵ هزارتومان توسط انتشارات ارمغان ادب به چاپ رسیده است.
رونمایی از رساله علم حساب قوام الدين بيدگلي ریاضیدان قرون نهم و دهم هجری به همت مركز پژوهشي كاشان شناسي و انجمن صباحي بيدگلي بیدگل در دانشگاه كاشان برگزار شد.
