کاشان فردا – از ویژگیهای مناطق کویری، وجود یخچالهای طبیعی است که توسط هنرمندان معمار و با بهرهگیری از دانش انسان ساخته شده و اکنون جزء بناهای تاریخی محسوب میشوند.
در فرهنگ معین درباره این بناها گفته شده: «گودال بزرگ و سقفدار که در فصل زمستان یخ را در آن انبار میکردند تا در تابستان به مصرف رسانند.»
کاشان که دارای آب و هوای خشک و گرم و کویری است، تا سال ۱۳۳۳ شمسی حدود ۱۲ یخچال در بیرون از حصار و باروی شهر داشته است. یخچالهای مزار شیخان، مزار ابیدردا، خیابان طالقانی و قلعه جلالی تا دهه پنجاه نیز خودنمایی میکرد ولی اکنون ۲ یخچال قلعه جلالی باقی مانده است.
کاشان فردا را در اینستاگرام دنبال کنیم: https://www.instagram.com/kashanefarda.ir
شاردن که از کاشان دیدن کرده است؛ در سفرنامهی خود دورنمایی از این شهر را به تصویر کشیده و یخچالهایی را در بیرون از قلعه و برج و باروی شهر نشان داده است.
سقف مخروطیشکل این یخچالها، بر روی گودالی عظیم دایرهمانندی ساخته و دیوارهی آن حدود دو متر قطر دارد. در بیرون این بنا حوضچههایی وجود داشته تا آب در آنها یخ بسته، سپس یخها را داخل گودال ریخته و برای سهولت برداشت یخ در تابستان هر ۲۰ سانتیمتر یک لایه کاه میپاشیدند.
اگر قدری به گذشته برگردیم، ملاحظه میکنیم که زمستانهای سرد همراه با بارش برف بسیاری بودهایم که حتی برای عبور و مرور در کوچههای شهر کاشان کانال برفی میکندهاند، ولی اکنون منتظر برفی کوچک هستیم تا بچههایمان برف را ببینند.
علیاصغر شاطری ـ کانال کاشانشناس
از این نویسنده:
+ اعدام نایبحسین کاشی