ثبت جهانی قالی‌بافی کاشان در سال ۱۳۸۹
کاشان فردا – ثبت جهانی قالی‌بافی کاشان در سال ۱۳۸۹.
مهارت‌های سنتی بافت قالی کاشان شامل رنگرزی طبیعی، کلیاب‌کشی (حل‌کردن رزین ابریشم) ابریشم‌بافی، طراحی نقشه و بافت خاص و مهیج، یکی از مشهورترین هنرهای ظریف ایرانیان و میراث جهانی بشر است.
یونسکو این مهارت را در سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰) در فهرست آثار جهانی خود به عنوان پنجمین اثر میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت و آن را نماد سبک بافندگی در این شهر و سبک بافندگی ایرانی معرفی کرده است.
بیشتر بخوانیم:
+ فرش ابریشم تولیدی ایران در جهان حرف نخست را می‌زند
کاشان، در میان هنرهای دستی و به‌خصوص فرش دست‌باف جایگاه ویژه و منحصر به فردی دارد و جلوه‌گاه اندیشه‌های لطیف انسانی است؛ فرش کاشان بنا به سابقه هنری و مهارت‌های ملموس و ناملموس غنی و سرشار از زیبایی و مباحث زیبایی‌شناسی است و مهم‌ترین دلیل جهانی‌شدنی آن، گستردگی ابعاد مختلف هنر و سبک و فن آن از نقشه‌کشی تا رنگرزی، از طراحی‌های بدیع تا آیین‌های بافندگی و نقشه‌خوانی و شعرخوانی پای دار قالی، در میان همه مردم کاشان است.
هنر قالی‌بافی در کاشان سابقه‌ای طولانی‌تری نسبت به شهرهای دیگر ایران دارد؛ قدمت و پیشینه کاشان در فرش‌بافی و سبک فارسی‌بافی آن با خصوصیاتی که به نام میراث ناملموس شناخته می‌شود، بسیار مشهور است.
فرش‌بافی کاشان هم دارای فرش عشایری و هم فرش شهری‌باف است که فرش‌های میمه و جوشقان نمونه‌های فرش عشایری کاشان هستند.
پژوهشگران هنر معتقدند «با آغاز دوباره صنایع در معماری و نساجی و ابریشم‌شناسی و عملیات ابریشم، دولاتابی و چندلاتابی و گلابتون و مفتول‌های طلا که به کار برده می‌شود خاص مردم هنرمند کاشان است؛ اول قرن دهم که رنسانس ایران آغاز شد نقش اول را کاشانی‌ها داشتند و نخستین قالی شاه‌عباسی، اصیل اهدا شده به حرم امام رضا با گلهای شاه عباسی درشت محصول کار کاشانی‌ها است.»
اهمیت قالی کاشان در دوره‌های متفاوت پیوسته ماندگار بوده است و مهارت‌های بافتن قالی به عنوان نخستین نوع قالی شهری‌باف و فارسی به ثبت جهانی رسید.
توان بافت قالی، رنگرزی طبیعی، و طراحی زیبا سبب توجه به فرش کاشان و معرفی آن برای جهانیان بوده است. رنگرزی طبیعی اساتید رنگرزی بخصوص استاد ستاری، طراحی و تلاش در تولید توسط خانواده افسری و بافت کارگاهی که تاکید بر روحیه کار جمعی دارد از شاخصه‌های معرفی فرش کاشان به جهانیان بوده است.
آوازه قالی کاشان به بافندگان توانا و خوش‌ذوق آن ارتباط دارد که نسل به نسل هنر خود را منتقل کرده‌اند و کاشان می‌تواند فرش‌های اصیل‌تر و بهتر و زیباتر تولید کند که در ظاهر زیبایی فرش تبریز ولی استحکام و مقاومت فرش کاشان را داشته باشد.
رنگرزی از جمله صنایع دستی مرتبط با قالی‌بافی کاشان است که قدمت آن با صنایع نساجی یکسان بوده است.
کاشان فردا را در اینستاگرام دنبال کنیم: https://www.instagram.com/kashanefarda.ir
