کاشان می‌توانست شهری در اتحادیه اروپا باشد
کاشان فردا – کاشان می‌توانست شهری در اتحادیه اروپا باشد.
مدتی است که در مسیر تردد به تهران، با چندین تابلوی تبلیغاتی بزرگ در اتوبان تهران قم مواجه می‌شوید که سرمایه‌گذاری در شهر خرم‌آباد را تبلیغ می‌کند. این روزها که دغدغه بسیاری از فعالان میراث فرهنگی کاشان، تخریب بافت تاریخی ارزشمند شهرمان و تقابل نوسازی و تخریب نمادین‌ترین خانه سنتی آن است، اتفاق و رویداد خوبی می‌توانست در کاشان به وقوع بپیوندد که با درگیری بین شهرداری، شورای شهر و اداره میراث بر سر پروژه‌های چارسو، بنای جنب خانه بروجردی‌ها و … هیچ خبری درباره آن منتشر نشد.
این رویداد مهم، انتخاب «خرم‌آباد» به‌عنوان تنها شهر ایران برای اجرای «طرح بازآفرینی شهری اتحادیه اروپا» بود.
طرحی تعریف‌شده در راستای برنامه چشم‌انداز ۲۰۲۰ اتحادیه اروپا، مبتنی بر راه‌حل‌های بازآفرینی شهری با عنوان “URBINAT” (اربینت).
این طرح به‌عنوان بزرگ‌ترین طرح شهری اتحادیه اروپا، پیش از این در ۲۷ شهر در این اتحادیه اجرا شده و قرار بود در کنار ۴ شهر از کشورهای برزیل، عمان، چین و ژاپن، یک شهر از ایران هم در این لیست قرار بگیرد.
از بین چند شهر پیشنهادی در ایران، خرم‌آباد که مسئولانش درگیر روزمرگی نشده بودند و توسعه شهر برایشان دغدغه بیشتری بود، انتخاب شد و کاشان همچنان در بی‌خردی مدیرانش، مهجور ماند.
متأسفانه در گیرودار دعواهای درون‌شورایی، چرخش ناگهانی موضع رئیس شورای شهر، یارکشی‌های ۴ به ۵ در آرای شورا و البته فشار ذهنی بر شهرداری، چند شهر برای اجرای این طرح کاندیدا شدند که در نهایت مرکز استان لرستان انتخاب شد تا سوای دستاوردهای فرهنگی، زمینه سرمایه‌گذاری و کسب درآمد بسیاری در بافت تاریخیاش فراهم شود.
طرح بازآفرینی شهری فرصتی مغتنم برای حفظ و مرمت خانه‌های تاریخی، گذرهای ارگانیک، نوسازی بازار و نمایش برخی عناصر ارزشمند شهرمان برای ثبت جهانی بود. اتفاقی که می‌توانست در رونق اقتصادی و توسعه صنعت گردشگری در شهر نیز، تأثیر بسزایی داشته باشد.
کاشان برای حفظ بافت تاریخیاش مانند یزد و بسیاری از شهرهای دارای بافت تاریخی در جهان، علاوه بر حفظ و مرمت محلات قدیمی از سوی دستگاه‌های مرتبط، به قوانینی نیاز دارد که بر اساس آن هیچ شخص حقیقی و حقوقی حق تخریب و نوسازی خانه‌ها و محله‌های قدیمی و تاریخی را نداشته باشد و در مورد آن‌ها فقط اجازه بازسازی و بازآفرینی صادر شود.
یکی از آسیب‌های مدیریت شهری کشور و به‌خصوص کاشان در چند دهه گذشته این است که در اجرای طرح‌های عمران شهری، ملاحظات جامعه‌شناختی، مردم‌شناسی، تاریخی و هویتی در کنار اصول فنی در نظر گرفته نمی‌شود.
به همین دلیل بیشتر این طرح‌ها نه‌تنها از نظر اصول ایمنی استانداردهای لازم را ندارند، بلکه از لحاظ منظر شهری نیز وصله ناجوری بر پیکره شهر هستند؛ جنبه روان‌شناختی طرح‌ها که دیگر بماند. پُر بی‌راه نیست اگر علت بخشی از عصبیت‌های پیدا و پنهانی که در ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه شهروندان را رعایت نکردن همین اصول در معماری و شهرسازی بدانیم.
طرح بین‌المللی بازآفرینی شهری، تلنگری به مسئولان استانی و مدیران امور شهری است تا ضمن تلاش برای حفظ میراث ملموس و معنوی گذشتگان، مدیران و مجریانی را برای اداره امور شهر و اجرای طرح‌های عمران شهری به کار گمارند که صرفا به علم مهندسی و دانش فنی تکیه نکنند و در حوزه‌های دیگری مثل جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، معماری و پیشینه تاریخی شهر مربوطه هم دارای شناخت و مطالعه باشند.
محسن آبیاتی – کاشان نیوز
کاشان فردا را در اینستاگرام دنبال کنیم: https://www.instagram.com/kashanefarda.ir
