کاریکاتور در کاشان پیشینه ندارد
«علی آهنگر» هنرمند کاریکاتوریست کاشانی، و مدرس تصویرسازی در دانشگاه فردوسی مشهد است. با اینکه سالهاست از کاشان به مشهد رفته اما همچنان نام او در بین هنرمندان کاشانی به عنوان یکی از مطرح‌ترین چهره‌های هنری در عرصه کاریکاتور مطرح است.
همزمان با روز جهانی کاریکاتور و کاریکاتوریست با این هنرمند کاشانی به گفتگو نشستیم.
دوست دارید اولین پیام تبریک روز جهانی کاریکاتوریست را از چه کسی دریافت کنید؟
یکی از دوستانم در کاشان به نام آقای هادی بارفروش.
چرا؟
ایشان الان نویسنده بسیار عالی‌ای هستند، ولی هادی درایام نوجوانی تنها کسی بود که در کاشان با من برای تمرین و کارکردن همراهی می‌کرد. بی‌رحمانه‌ترین نقدها را نسبت به من داشت و همین باعث می‌شد که بیشتر سعی کنم تا دیگر نتواند کارهایم را نقد کند. البته هنوز هم بعد از 18سال بهترین نکات را ازایشان می‌گیرم و اتفاقا آخرین جایزه بین المللی که در دی‌ماه گرفتم را به ایشان تقدیم کردم.
هرسال این روز را به چه کسانی تبریک می گویید؟
یک گروه واتساپ داریم که کاریکاتوریست‌های هم‌فکر و هم‌خط دورهم جمع شده‌ایم.حتما باید به پیشکسوت‌تر‌های این گروه تبریک بگویم.
پیش از کاریکاتوریست شدن، چه تصوری از کاریکاتوریست‌ها داشتید؟
زمانی که من کاریکاتور را جدی شروع کردم با هنری روبرو بودم که درتمام خانه‌ها وارد شده بود. مجلات «گل آقا» و طنز وکاریکاتورهم در اوج بودند. سریالی به نام «زیر آسمان شهر» پخش می‌شد و کاریکاتورهای افراد داخل این سریال مثل آقای «حمید لولایی»، «مهران غفوریان» و آقای «ملک مطیعی» به صورت گسترده توسط بچه‌ها دست به دست می‌شد.هنوز نمی‌دانم آن کاریکاتورها را چه کسی کشیده بود؛ ولی بزرگ‌ترین آرزویم این بود که من آنها را می‌کشیدم.
تفاوت کاریکاتور با بقیه هنرهای تصویریِ از این دست چیست؟
کاریکاتور به هر اتفاق یا مسئله‌ای یک «تر» اضافه می‌کند. اسم این کار، اغراق کردن است؛ برای مثال اگر چیز خنده‌داری باشد آن را خنده‌دارتر می‌کند! اگر تلخ باشد، تلخ‌تر می‌کند و همچنین این بلا را سرشخصیت‌های داخل سوژه نیز درمی‌آورد.
محبوبترین کاریکاتوری که تاکنون دیده‌اید کدام کاریکاتور بوده است؟
با اختلاف یکی از کارهای «آریالای یوری کوزوبوکبین» که هفت سال پیش به رحم خدا رفتند.
درکاریکاتورهایتان ازچه چیزهایی ایده می‌گیرید؟
خوشبختانه درکشوری زندگی می‌کنیم که پیداکردن ایده در آن اصلا کار سختی نیست. فقط کافی است 10 ثانیه تلویزیون تماشا کنی یا20 ثانیه کانال‌های تلگرامت را چک کنی یااینکه 10دقیقه قدم بزنی .گاهی اوقات هم اگرعین به عین اتفاقی که افتاده را به تصویر بکشی آدم های بیرون تصور میکنند دارید شوخی میکنید یا اینکه اغراق کرده اید.
چقدر خودسانسوری درکشیدن کاریکاتور دارید؟
کلا من روی هیچ چیز مطلقا هیچ چیز تعصب ندارم ولی اگر حس کنم ازطرح من عده‌ای ناراحت می‌شوند این طرح را نمی‌کشم یا اگر کشیدم، منتشر نمی‌کنم.
تاثیرگذارترین کاریکاتوری که تاکنون کشیده‌اید چه بوده است؟
یکی از کارهایی که اتفاقا کاریکاتور هم نبود اتفاق جالبی برایش افتاد.شبی که خدابیامرز آقای «منصورپوروحیدی» پدر معنوی باشگاه استقلال به رحمت خدارفتند،یک تصویر از ایشان کشیدم و در صفحه خودم منتشرکردم.چند دقیقه بعد دیدم که گوشی‌ام دارد از پیام‌های مختلف منفجر می‌شود. کار به قدری مورد استقبال قرار گرفت که تقریبا اکثرا فوتبالی‌ها به جای عکس پروفایل، این کار را گذاشته بودند، یا به صورتی منتشرش کرده بودند و نکته غم انگیزش برای من این بود در مراسم تشییع جنازه ایشان هم مردم بنرهای آن کار را دست گرفته بودند.
چرا در کاشان اینقدر کاریکاتوریست کم است؟
یکی از خواستگاه‌های اصلی کاریکاتور مطبوعات است. جایی که کار شما را منتشر کند و احتمالا شما را از نظر مالی تامین کند. در دوره‌ای که فصل شکوفایی این هنر در ایران بود، ما فقط یه گاهنامه به نام طوبی در کاشان داشتیم که آن هم علاقه‌ای به داشتن ستون کاریکاتور نداشت.پس برای جوان کاشانی کار خوبی نبود.
دلیل دیگر اینکه در کاشان پیش زمینه‌ای در این رابطه وجود ندارد؛ یعنی مثل دیگر رشته‌های هنری صاحب تاریخ و عقبه نیست.
اگر کسی ازشما برای کاریکاتوریست شدن راهنمایی بخواهد چه توصیه‌ای به او میکنید؟
دوبخش دارد: بخش اول تکنیکی است و بخش دوم فکری! برای اینکه بتوانی کاریکاتور بکشی ابتدا باید طراحی بلد باشی؛ یعنی بتوانی بدون اغراق یک چیزی را بکشی تا بعد مرحله به مرحله اغراق‌ها را اضافه کنی.برای این بخش دوم باید تعصب راکنار بگذاری. شاید درکاشان بی‌تعصب بودن، یک فحش باشد؛ ولی عقیده من در کاریکاتور یک التزام است.
کاشان فردا را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.
