کاشان فردا – روز مادر، روز دختر، سپندارمذگان، ولنتاین و… روزهایی است که به بهانه آنها برای زنان و دختران هدیه گرفته و این روز را تبریک میگویند. اما هشت مارس، روز جهانی زنان، روزی برای تبریک نیست. روزی متفاوت از تمام گرامیداشتها و بزرگداشتهاست. روزی که به اتفاقات پیدرپی اجتماعی و سیاسی در حوزه زنان مربوط میشود و یادآور تلاش برای احقاق حقوق اجتماعی و سیاسی زنان در طول تاریخ است.
۸ مارس ۱۸۷۵، زنان کارگر کارخانجات نساجی در شهر نیویورک، برای بهبود شرایط کار و در اعتراض به پایینبودن سطح دستمزدشان، دست به تظاهرات زدند. این حرکت به درگیری قهرآمیز با پلیس آمریکا انجامید و پلیس بهطور وحشیانه به تظاهرکنندگان حمله کرد و آنها را سرکوب نمود.
عدهای از تظاهرکنندگان زخمی و دستگیر شدند. این مسئله باعث شد که زنانِ کارگرِ دیگر هم کمکم به حقوق انسانی خود آگاهی پیدا کنند و سعی کنند که راه آنها را ادامه دهند. حرکت اعتراضی هر سال به حالت آشکار و یا مخفی در کارخانههای مختلف ادامه پیدا کرد.
۸ مارس ۱۹۰۷ دوباره زنان نساج آمریکا با خواست ۱۰ ساعت کار روزانه دست به تظاهرات میزنند، که این بار هم تظاهرات آنها با سرکوب پلیس روبهرو و به دستگیری بسیاری از زنان منجر میشود.
در این تظاهرات عدهی زیادی از مردان کارگر و زنان طبقات دیگر جامعه نیز شرکت میکنند. در ۱۹۰۸ حزب سوسیالیست آمریکا به تشکیل کمیته ملی زنان برای کمپین حق رأی زنان در انتخابات اقدام میکند و در مارس همان سال کارگران زن بافنده سوزنی با خواست ممنوعکردن کار برای کودکان و کسب حق رأی زنان در نیویورک تظاهرات میکنند. رویدادهای ۸ مارس همان سال سبب گردید که در سال بعد یعنی سال ۱۹۰۹ این روز بعنوان نخستین روز ملی زنان در آمریکا تثبیت شود.
سال ۱۹۱۰ روز ۸ مارس به پیشنهاد کلارا زتکین، زن مبارز و سوسیالیست، با پیشنهاد حزب سوسیال دموکرات آلمان، به پاس مبارزات خستگیناپذیر زنان کارگر، به عنوان روز جهانی زن به تصویب رسید.
این تاریخچه پر فراز و نشیب روز هشت مارس، باعث شده تا این روز در کشورهای مختلف بهانه تظاهرات صلحآمیز زنان برای رسیدن به خواستههای برابر باشد. هرچند در سالهای اخیر رنگ و بوی خود را از دست داده و در کشور ما نیز تاکنون اجازه تجمع و تظاهرات قانونی زنان در هشت مارس صادر نشده است.
از هفت سال پیش، هشت مارس با سالگرد درگذشت نخستین رماننویس زن ایرانی، سیمین دانشور، نیز همزمان شده است. دانشور از روزهای ابتدای انقلاب به عنوان چهرهای روشنفکر و سیاسی، همراه انقلاب بود. به بهانه سالروز درگذشت دانشور و روز جهانی زنان، بخشی از یادداشت سیمین دانشور در روزنامه کیهان، به تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۵۷ در رابطه با نقش زن در انقلاب و روز جهانی زن را بازخوانی میکنیم:
«…ما هر وقت توانستیم این خانه ویران را آبادان سازیم، اقتصادش را سروسامان بدهیم، کشاورزیش را به جایی برسانیم، حکومت عدل و آزادی را برقرار سازیم، هر وقت تمامی مردم این سرزمین سیر و پوشیده و دارای سقفی امن بر بالای سرشان شدند و از آموزش و پرورش و بهداشت همگانی بهرهمند گردیدند، میتوانیم به سراغ مسائل فرعی و فقهی برویم. میتوانیم سر فرصت و با خیال آسوده و در خانهای از پایبست مستحکم بنشینیم و به سر و وضع زنان بپردازیم.
درد زنها را میدانم،… مساله بر سر ترس از دورماندن از مسئولیت عظیم است. مساله بر سر به غیراساسی چسبیدن و از اساس منفکشدن است. اما هر طور که باشد به هر جهت همه میدانند که تقوا در پوشیدگی ظاهری نیست، تقوا بایستی مرکوز ذهن و روح انسان چه زن و چه مرد باشد.»
مطهره حاجیزاده – کاشان نیوز
از این نویسنده:
+ جای خالی جوانان و هنرمندان کاشانی در رادیو