دغدغه فرم

جابر تواضعی: پررنگ‌ترین عنصر مشترک کارهای اخیر مجتبی جدی، مینی‌مالیسم بسیار پررنگی است که بر طراحی صحنه، بازی‌ها و همه چیز نمایش احاطه دارد. در «تجربه‌های اخیر»، حتی از آکسسوار حداقلی صحنه هم به اندازه مورد انتظار استفاده نشده و میزانسن‌ها و هر حرکتی از سوی بازیگران با امساک و حتی نوعی بخل همراه است.

کارگردان، سه سال پیش در آبان 98 هم همین متن امیررضا کوهستانی را با حضور بازیگران دیگری در خانه هنرمندان تهران به روی صحنه برده بود. کما این‌که «این نوبت از کسان» را هم در دو نوبت اجرا کرد. تکرار و اجرای مجدد کارهای قبلی، قبل از هر چیز نشان‌دهنده دغدغه کارگردان نسبت به فرم و اهمیت نسبی‌اش نزد او نسبت به متن و محتوا است. به‌عبارت دیگر او تلاش می‌کند کشف و شهود و کاوش‌های درونی‌اش در طول زمان درباره یک متن و امکانات جدیدی را که برای اجرا در اختیارش می‌گذارد، با دیگران به اشتراک بگذارد. و این برای او اصل ماجرا است.

در کنارش می‌توان به چیزهای دیگری مثل فرم اجرا و حضور تماشاگران در دو طرف صحنه یا فاصله‌گذاری و گفت‌وگوی مستقیم بازیگران با تماشاچیان که آن را به نمایش‌های ایرانی و تعزیه نزدیک می‌کند هم اشاره کرد. او عقیده دارد تئاتر معاصر می‌تواند مفهوم باور را برای مخاطبش به چالش بکشد، تخیل‌اش را فعال کند و او را نسبت به حضور هم‌زمانش در کنار اجرا آگاه کند. برای همین تلاش می‌کند تا همه چیز را به نفع تخیل مخاطب حذف کند.

گذشته از این، از نظر محتوا با توجه به شرایط اخیر هم می‌توان تفاسیری از آن بیرون کشید. مثل حضور غالب و پررنگ جنگ در زندگی روزمره آدم‌ها و نقش‌اش در نابودی عشق و انسجام خانوادگی و محوریت زنان در حفظ کیان خانواده و الخ.

«تجربه‌های اخیر» تا نیمه آبان در تماشاخانه ماه در حال اجرا است و بلیتش را می‌توانید از تیوال تهیه کنید.